Kanser hücrelerinin yayılmasını önlemek, "süper yollar"ın engellenmesi ile mümkün olabilir.Francis Crick Enstitüsü'ndeki (Londra, İngiltere) araştırmacılar, kanser hücrelerinin yayılmasını zorlaştıran ilaçları tanımlamaya yardımcı olabilecek doku yapısını kontrol eden kilit bir mekanizma tanımladı. Nature Materials ve PLOS Computational Biology'de yayımlanan iki çalışma, dokuların yapısında değişikliklere neden olan mekanizmaları açıklıyor.Deneysel ve hesaplamalı biyoloji kullanılarak yapılan çalışmalar, hücreler arasındaki çarpışmaların farklı doku yapıları oluşturmaya nasıl yardımcı olduğunu belirledi. Bu yapıların bazıları kanserin yayılmasına yardımcı oluyor. Araştırmacılar, bu süreci engelleyen ilaçlar buldu.Vücuttaki bütün dokular, yapılarını koruyan iskele görevindeki proteinlere sahiptir. Bu iskele insanlar yaşlandıkça küçülür ve kırışıklıklar gibi yaşlanma belirtilerine yol açar. Kanserli hücreler, tümörden uzaktaki ve etrafındaki dokuya giden yollar ile bir doku yapısı oluşturmak için iskelenin şeklini bozabilir. Kanserli hücreler, yeni alanlara yayılmak üzere yanlarında hareket ederek bu süper yollardan faydalanır. Bununla birlikte, bu süper yolların kanserin ilerlemesi ile bağlantılı olduğu bilinmesine rağmen, bu doku yapılarının oluşumunu kontrol eden mekanizmalar hakkında çok az şey biliniyordu.
Süper yollar kanser hücrelerinin yayılmasına zemin hazırlıyor
Francis Crick’teki Tumour Cell Biology Laboratory'den doktora sonrası araştırmacı Danielle Park, "Bu süper yollar, kanser hücrelerinin tümörlerden uzaklaşması ve dokuda daha geniş yayılması için yollar sağlar ve hasta için potansiyel olarak felaket sonuçlar doğurur. Bu tür bir yapının nasıl oluştuğu hakkında daha fazla bilgi öğrenerek, onu durdurmanın ve kanser hücrelerinin yayılmasını engellemenin yollarını bulabiliriz." dedi.Araştırmacılar, laboratuvar deneylerinden elde edilen bilgileri ekibin geliştirdiği yeni bir bilgisayar modelinin sonuçlarıyla birleştirdi. Ekip, bir doku iskelesinin şeklinin, fibroblastlar olarak bilinen iskelenin oluşturulmasına yardımcı olan hücrelerle nasıl etkileşimde bulunduğunu keşfetti.Enstitüdeki Biomolecular Modelling Laboratory'de doktora öğrencisi olan Esther Wershof, "Bizim bilgisayar modelimiz, kuş ve balıklar gibi çok büyük gruplar halinde olmasına rağmen birlikte hareket eden canlılardan ilham alıyor. Bu modelle, hücrelerle iskele arasındaki ilişkiyi incelemek çok daha kolay." dedi.Daha sonraki araştırmalarda, süper yollara sahip doku oluşumunda kilit bir faktörün, fibroblastların birbirleriyle çarpıştığı zaman nasıl davrandığı ortaya çıkarıldı. Araştırmacılar, bu çarpışmaları düzenleyen bir proteini (TFAP2C) tanımlayarak, bu proteini engelleyen ilaçları aradı. Ekip, ardından süper yolların oluşumunu ve kanser hücrelerinin yayılmasını engelledi.Laboratuvardaki mevcut veri setlerini ve deneyleri kullanarak ekip, dokuda süper yol oluşumunu etkileyen beş ilacı başarıyla tanımladı.https://www.youtube.com/watch?v=8je_1GQYm7cVideo, fibroblast hücreleri tarafından oluşturulan hizalanmış bir doku matrisinde (kırmızı) hareket eden kanser hücrelerini (yeşil) gösteriyor. Kaynak;Francis Crick Institute