Toplumda azınlık olan bir grup var ve biz onları genelde unutuyoruz. Evet solaklardan bahsediyoruz. Etrafınızda solak olan arkadaşlarınızın aslında çok fazla olmadığını siz de fark etmişsinizdir. Peki neden sadece 10 insandan 1 tanesi yani sadece %10'u solak?
Solak olma hakkında zayıf hipotezler olmasına rağmen bu çalışmadan önce bu kadar kapsamlı bir açıklama hiç yapılmamıştı. Ailesel etkilerden, okula, fizyolojik yatkınlıklardan sosyal etkileşime kadar pek çok alanda solak olmak incelendi. Son çalışmalar solak olmanın genetik kökeni olabileceğine de işaret ediyor.
Vücudunuzda pek çok asimetrinin bulunduğunu fark etmişsinizdir. Topa vurmak için favori bacağınızı kullanmanız, smaç basarken bir kolunuzu tercih etmeniz gibi bacaklarınızdan kulaklarınıza kadar pek çok asimetrik durum bunuyor. Bu asimetrik durumlar içinde en dikkat çekici olanlarından biri ise sağ elle yazmak/çalışmak ve sol elle yazmak/çalışmak konusu. Ancak bu durumu daha da ilginçleştiren nokta, neden toplumda sağlak/solak insan oranı birbirine yakın değil? Solaklar azınlık olarak bulunurken, sağ elini kullanan insan sayısı çok daha fazla.
Kimi uzmanlar bunun toplumda sağ el kullanımının dominant olması ve sosyal etkilere bağlamakta. Bunun yanı sıra okul ve ailesel sebeplerle de sağ el kullanımının teşvik edilmesi gibi durumlar da solak insanların sayısının az olmasına sebep olduğunu düşünenler var.
Ancak solakların azınlık olması durumunu açıklayan yeni hipotez, solaklığın bir genetik değişimden kaynaklanabileceğini ortaya çıkarıyor. Solak olmanın tüm nedeni genetik olmayabilir, ancak diğerinden daha tatmin edici bir açıklama sunmakta.
Solaklar: Genetik Azınlık
Son gerçekleştirilen çalışma, solak olan ailelerin çocuklarının da daha çok solak olduğunun altını çiziyor ve solak olmanın genetik bir alt yapısı olabileceğini ortaya koyuyor. Beyinin gelişiminde rol alan genlerin, ontoloji ve sağ/sol el yatkınlığında önemli etkilere sahip olabileceğinin altını çizen çalışma, kısaca nörobilimi ontogeni çalışmaları içinde incelemenin sağlak/solak olmanın sebebini açıklayabileceğini gösteriyor. Makaleye göre bu durumun tek bir genden kaynaklı yani monogenetik olamayacağı belirtiliyor. Çalışmanın belirlediği aday geneler arasında korpus kallosumun gelişmesinde rol alan genler ve asimetrik olarak ekspresse edilen genler başta geliyor.
Başka çalışmalarda gelişim sürecindeki östrojen seviyesi ve doğum pozisyonu gibi etkilerinde bu duruma katkısının olabileceğini ifade etmekte.
Şu anda net olarak bu gelişimsel olayın sebebini ortaya koyamamakta araştırmacılar. Ancak önümüzdeki yıllarda solakların azınlık olması durumunu açıklamasını da bulacaklar. Böylece ambidekströz (her iki elini de kullanabilen) olan insanların da durumu açıklanabilecek.