Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü (DBE) Marmara Denizi üzerinde bilimsel araştırma seferine çıktığını duyurdu. Projede görevli araştırmacılar, R/V Bilim-2 araştırma gemisiyle Marmara Denizi ekosistemini iyileştirmek ve müsilaj sorununun kökenini araştırmak amacıyla inceleme çalışmalarına başladı.
Amaç Ekosistemi İyileştirmek Ve Müsilaja Çözüm Üretmek
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü bu haberi resmi twitter hesabından duyurarak, “Sağlıklı bir Marmara Denizi için ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü harekete geçti! Denizlerimizi koruyabilirsek okyanuslarımızın da geleceğini koruma altına alabileceğimizin bilinciyle, Marmara Denizi başta olmak üzere tüm denizlerimizin sağlığı için çalışıyoruz” ifadelerine yer verdi.https://twitter.com/METU_IMS/status/1534518768554098688Enstitü, söz konusu bilimsel araştırma seferini, “R/V Bilim-2 araştırma gemisi, Marmara Denizi ekosisteminin iyileşmesini sağlayacak karasal kaynaklı yüklerin azaltılmasının bilimsel temele dayalı yol haritasını oluşturmak ve deniz salyası olarak da bilinen müsilaj problemine çözüm önerileri geliştirmek adına oşinografik araştırmaları gerçekleştiriyor” şeklinde duyurdu.
Marmara Denizi Yer Yer Hassas Bir Ekosistem Haline Gelebiliyor
ODTÜ-DBE, Marmara Denizi’nin ortalama 40 ve 80 metre derinliğe sahip iki dar geçitle; İstanbul Boğazı ile Karadeniz’e, Çanakkale Boğazı ile Akdeniz’e bağlandığını söyleyerek, “Her iki boğazın sığ olması Marmara Denizi’ni yarı kapalı bir deniz haline getirmektedir. Karadeniz, Ege Denizi ve Akdeniz’in farklı biyolojik, fiziksel ve kimyasal özellikleri bu denizde yansıma bulur” dedi. Marmara denizinin bu farklılığını anlatan Enstitü bu durumu, “Marmara Denizi’nin yüzeyi; Karadeniz kökenli, dibi ise Ege-Akdeniz kökenlidir. Tuz, sıcaklık ve oksijen bakımından farklı su kütlelerine sahiptir. Bu farklılıklar Marmara Denizi’ni yer yer daha hassas bir ekosistem haline getirmektedir” şeklinde açıkladı.Deniz canlılarının yaşamı için büyük önem arz eden çözünmüş oksijen oranında ciddi miktarda düşüş görüldüğünü belirten ODTÜ’lü araştırmacılar, bu durumun en önemli nedenleri arasında “Karadeniz’den Tuna Nehri yolu ile gelen besin yüklerinin etkisi ile nüfus yoğunluğu ve endüstriyelleşmenin artmasına paralel artan kara girdileri” nin geldiğini söylüyor.
Son Yıllarda Marmara’da Biyokimyasal Açıdan Kötüleşme Mevcut
Yapılan araştırmalar sonucunda son on yıllık dönemde Karadeniz kaynaklı besin tuzu yüklerinde azalma, buna rağmen Marmara Denizi’ne karasal kaynaklardan giren yüklerde artış eğilimi gözlemlendiğini belirten araştırmacılar, “Bu durumun sonucunda hem Marmara’da yaşayan canlıları hem de dolaylı olarak bizleri etkileyen biyokimyasal özelliklerinde kötüleşme olduğu yapılan ölçümlerde gözlenmektedir” diyor.Ayrıca son dönemde Marmara Denizi’nde gözlemlenmiş olan müsilaj sorunu ile ilgili de etkili açıklamalar yapan ODTÜ-DBE, “Son dönemlerde Marmara Denizi’nde artan deniz suyu sıcaklıkları ve insan kaynaklı baskılar (arıtım seviyelerindeki yetersizlik, evsel ve sanayii kaynaklı atıklar, aşırı balıkçılık vb.) nedeniyle tetiklendiği düşünülen bir organik yapı olan müsilaj gözlenmektedir. Müsilaj, sümüksü yapısı nedeniyle özellikle deniz tabanında yaşayan canlılar olmak üzere tüm denizel ekosistemi olumsuz etkilemektedir” şeklinde anlattı.Müsilaj probleminin Marmara Denizi’nde hâlihazırda kötüye giden durumun daha büyük bir tahribata yol açabileceğini öngören araştırmacılar, “Marmara Denizi ekosisteminin geç olmadan iyileştirilmesi, yeniden daha derin sularda daha oksijenli bir ortam gelişmesini sağlayabilecek, sürdürülebilir iyi kalite deniz hedeflerine, belirlenen referans durum değerlerine kademeli ulaşması için bilimsel bilgiye dayalı basen ölçekli Çevresel Yönetim Planı’na ihtiyaç vardır” açıklamasında bulundu.
Güncel Durum: Müsilaj Yok, Oksijen Azlığı Sürüyor!
https://twitter.com/mustyucel/status/1532256212179374081Tüm bu iyileştirme hedefleri kapsamında harekete geçen ODTÜ R/V Bilim- 2 araştırma gemisi, MARMOD, DEKOSİM ve DEEPREDOX projeleri kapsamında araştırmalarını gerçekleştirmeye devam ediyor. Güncel sonuçlara göre Marmara Denizi’nde müsilaj görülmezken oksijen azlığı sürüyor. ODTÜ-DBE öğretim görevlisi Doç. Dr. Mustafa Yücel, R/V Bilim-2’den son durumları aktararak, “MARMOD seferleri için R/V Bilim ile Marmara’ya geri geldik. Oksijen azlığı aynen devam, deniz içi ve yüzeyinde haberlerdeki müsilajdan ise iz yok!” dedi.