Google Akademik makale sıralamasını nasıl yapıyor? Washington Üniversitesi'nde görevli Jevin West, Stanford Üniversitesi'nde düzenlenen Metascience 2019 sempozyumunda konuşma yaptı. West, konuşmasında, Google Scholar'ın (Akademik) eksiklerinden bahsetti. Konuşması, akademi camiası tarafından ilgiyle takip edildi ve paylaşıldı. Hilda Bastian'ın kaleme aldığı yazıyı çevirerek Google Akademik'in neden tartışıldığını yazdık.

Scientific American'ın editörlerinden George Musser, Jevin West'in sunumunu paylaştı;

https://twitter.com/gmusser/status/1170466414345375746?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1170466414345375746&ref_url=https%3A%2F%2Fblogs.plos.org%2Fabsolutely-maybe%2F2019%2F09%2F27%2Fgoogle-scholar-risks-and-alternatives%2F

Jevin West, sunumunda, "Literatüre kollektif bakışımızda, erişimimizde bir daralma olmaktadır." dedi. West, neden bizim literatürün sadece küçük bir parçasını gördüğümüzü belirtiyor?

Carl Bergstorm, bir tweet atarak, "West ve arkadaşı Jason Portnoy (araştırma ortağı) JSTOR'daki makalelerin yarısını inceledi ve son yıllarda Google Akademik'in bir makaleye ulaşmak için diğer tüm yolları baltaladığını tespit etti." şeklinde konuştu. Peki sebep bu mu?

https://twitter.com/CT_Bergstrom/status/1170465764832231427

Bunun olması için insanların alıntı yaparken çok çaba sarf etmesi gerekir ama insanlar çabalamıyor. Alıntı sadece, ben bunu buldum ve alıntıladım şeklinde yapılıyor. Yani insanlar kolaya kaçıyor. Google Akademi'nin en üst sıralara koyduğu makalelere bakıp, geçiyor.

Twitter'daki bir tartışmada Paul Whaley 2018'de Andreas Stang ve çalışma arkadaşlarının araştırmasına değindi. Stang, "Eleştirel Değerlendirme..." başlığıyla kalite ölçme skalası üzerine yazmıştı. 96 çalışmada Stang'ın çalışmasına atıf yapıldı fakat sadece ikisinde bu ölçme skalası kullanıldı. Stang, bu duruma, "Bu gösteriyor ki, bilimsel makale yazarları atıf yapmalarına rağmen aslında çalışmayı okumamışlar." şeklinde yorum yapıyor.

Google Akademik'e dönersek, Johan Ugander, "... elbette Google Akademik (+diğer araçlar) alıntıları belirliyor ama sadece kötü yönde değil." diyor. Helder Suzik, 2014'te Anurag Acharya (Google Akademik geliştiricisi) ve diğerleri ile yaptığı çalışmayı işaret ederek, "Tanınmamış (non-elitte) dergilerde yayınlanan makalelerden yapılan alıntılar artıyor... Tanınmamış dergilerin makalelerini bulmak ve okumak bugün tanınmış dergilerin makalelerini bulup okumak kadar kolay, araştırmacılar giderek daha fazla araştırma inşa edebiliyor, yayınlayabiliyor ve alıntı yapabiliyor." açıklamasını yaptı.

Google Akademik'e bağımlı olmak - Google fişi çekerse ne olur?

Ayrıca eğer biz sadece Google Akademik'e güvenirsek, Google fişini çektiğinde ne olur? West, bu konuda endişelenmemiz gerektiğini ima ederek, "Google Tarafından Öldürülmek" diyerek işaret ediyor. Bergstorm, bu kör bağımlılığın bilim toplumunun başarısız olduğu konusunda tartışıyor. Hem de dramatik olması da gerekmez; Google Akademik, uzun zaman önce değil, hemen hemen her gün kullandığımız birkaç işlevinden birini öldürdü, bu benim için çok daha az fayda sağlıyor. PubMed de bunu bazen yapıyor, bu yüzden sadece özel bir şirket olma meselesi de değil. Yine de, bütün yumurtaları bir sepete koyma konusunda riskli bir durum var ortada.

Bu konuda ne yapabilirz? West ve çalışma arkadaşları PMC'den (PubMed Central) alınan fotoğraflara dayalı bir arama motoru oluşturdu. Google Akademik’e alternatif olarak bilgiye erişimimizi geliştirmeye yardımcı olabilecek daha küçük ölçekli projeler var.

Google Akademik 'in alternatifleri var mı?

Benim ilgi alanımda, Epistemonikos güzel bir örnek. Bu, Gabriel Rada ve Şili'deki meslektaşları tarafından geliştirilen bilim insanları için sağlık ile ilgili bir veri tabanı. İşte burada kullanışlı bir kaynağın teknolojik olarak da gelişmiş olmasına gerek olmadığı görülüyor, teknoloji gerekli olsa da.

Microsoft Akademik, çok değişti. Şu an sonuç ve alıntıları indirme özelliği eklemiş. 200 milyona yakın sayfaya sahip, üstelik PubMed 30 milyona sahipken.

Bir diğeri; Dimensions. 100 milyondan fazla sayfa var fakat üyelik gerektiriyor.

Ve bir başka alternatif; Lens. Lens, API'larla birlikte açık kaynak kodludur. Temel içeriği patentler ancak 2 yıl içinde "bilimsel literatürün çoğuna" bağlamayı umuyorlar. Şimdiye kadar PubMed / PMC, Crossref, Microsoft Academic ve CORE öğelerini seçiyorlar. 200 milyondan fazla akademik eserle çalışıyor.

CORE'dan söz etmişken, 130 milyon civarı açık sayfa bağlantısına sahip.

Umarım Lens ve MS Academic'i daha iyi tanıyarak Google Akademik’e olan güvenimizi azaltabiliriz. Birden fazla veritabanı aynı içeriğe sahip olsa bile, arama motorlarındaki büyük farklılıklar çok farklı sonuçlarla neticelenebiliyor.

İşte burada yeni bir yön daha; bu, bizim araştırma becerimiz. Birkaç yıl önce Google'un araştırma becerimiz üstündeki etkisi üzerine bir yazı yazdım. Bugünlerde bilgi edinmede kötüleşiyoruz çünkü az çaba harcıyor ve çok fazla Google'a yaslanıyoruz. Belki de daha iyi aramalar yapmak için en iyi yol yeni yollar (arama motorları) öğrenmek ve daha fazla zaman harcamak lazımdır.

Kaynak;

PLOS Blog