CRISPR bebekler ile ilgili yeni bir gelişme ortaya çıktı. Çinli bilim insanı He Jiankui, 2018'de CRISPR gen düzenleme tekniğiyle ikiz kız bebeklerin genlerinde değişiklik yapmıştı. Şimdi yeni bir çalışmaya göre, Jiankui'nin "CRISPR bebekler" e getirdiği mutasyon ölüm oranlarında yüzde 21 artışla ilişkilendirildi.

CCR5 genindeki mutasyonun iki kopyası ölüm riskini artırıyor

Jiankui, ikiz bebeklerde HIV enfeksiyonunu önlemek için CCR5 genine bir mutasyon yerleştirmeye çalıştı. Ancak, bu mutasyonun iki kopyası olan bireylerin ileriki yaşamlarında yüzde 21 oranında artan ölüm riski bulunuyor. Amerika Birleşik Devletleri Berkeley'deki California Üniversitesi'nden araştırmacılar, İngiltere Biobank'tan gelen 400 binden fazla geni taradı. Araştırma ekibi, CCR5 geninin iki kopyasına sahip olanların 41-78 yaşları arasında, yalnızca bir ya da hiç kopyaya sahip olmayanlardan önemli ölçüde daha yüksek bir ölüm oranına sahip olduklarını ortaya koydu. Önceki çalışmalar, CCR5 geninin iki kopyasının, influenza enfeksiyonu (grip) sonrası ölüm oranında dört kat artışla ilişkili olduğunu buldu.Çalışmanın yazarlarından Rasmus Nielsen, "CRISPR bebekleriyle ilgili birçok etik sorun bulunuyor ancak bunun ötesinde gerçek şu ki, şu anki bilgilerle bu mutasyonların ne yaptığını tam olarak bilmeden mutasyonları tanıtmaya çalışmak çok tehlikeli. Bu durumda, insanların çoğunun isteyeceği bir mutasyon değil." dedi.

CRISPR'ı germline düzenlemesi için kullanmak tehlikeli

CCR5 geninin kodladığı proteinin işlevlerinden biri, bağışıklık hücrelerinin yüzeyine yerleşmesi ve bazı HIV suşlarının bunlara girip, enfekte olmasını engellemek. Kuzey Avrupalıların yüzde 11'inde doğal olarak meydana gelen mutasyonlar, proteini etkisiz hale getiriyor ve bunları HIV enfeksiyonuna karşı koruyor. Ancak, bu Asya nüfusunda nadir görünüyor ve bu yüzden Jiankui, kopyalamayı seçti. Jiankui, doğal olarak oluşan mutasyonu kopyalamakta başarısız olmuş ancak proteini de etkisiz hale getirebilecek alternatif bir mutasyon sunmayı başarmıştır. Bununla birlikte, çoğu insanda ve hayvanda bulunan bir proteinin etkisizleştirilmesinin negatif tepkileri olması da muhtemel görünüyor.Nielsen, bu noktada, "Organizmada etkisi olduğunu bildiğimiz işlevsel bir protein. Ayrıca birçok farklı tür arasında iyi korunuyor, bu nedenle proteini tahrip eden bir mutasyonun ortalama olarak iyi olmadığını düşünüyoruz. Aksi takdirde, evrimsel mekanizmalar bu proteini uzun zaman önce tahrip ederdi." diyor.Nielsen ve araştırmacı Xinzhu Wei, CCR5 genine mutasyonlar eklemenin etkisini araştırdı ve iki mutasyonlu genleri olanlar için yüksek bir ölüm oranının işaret edildiğini keşfetti.Wei, CRISPR teknolojisine ilişkin daha dikkatli olunması gerektiğini belirterek, "Mevcut aşamada genlerin işlevleri hakkında bilinmeyen birçok şey olduğunu düşünüyorum. CRISPR teknolojisini şu anda germline düzenlemesi için kullanmak çok tehlikeli." ifadesinde bulundu.Kaynak;BioTechniques