Beyaz gergedan (Ceratotherium simum), en büyük gergedan türüdür. Nesli neredeyse tehdit altında bulunan beyaz gergedanın soyu günümüzde artış gösteriyor. İngiltere'deki Brighton Üniversitesi'nden bir ekip, güney beyaz gergedanların, milli parklar ve doğa koruma alanları gibi avlanma riskinin yüksek olduğu alanlara girmemesi için drone yardımıyla caydırabileceğini belirtiyor.
Koruma çalışmaları sayesinde, beyaz gergedanların sayısı, 1900'lerin başlarından bu yana çarpıcı bir şekilde artış gösterdi. Şu anda yaklaşık 20 bin beyaz gergedan yaşıyor. Ancak beyaz gergedanların artmasıyla birlikte kaçak avcılık da artış gösteriyor. 2013-2017 yılları arasında 1000'den fazla Afrika gergedanı öldürüldü.
Kaçak avcılığa karşı mücadelede milli parklar ve doğa koruma alanlarında geleneksel yöntemler uygulanıyor. Genellikle devriye gezme gibi maddi açıdan parkları zorlayan uygulamalar bulunuyor. Brighton Üniversitesi'nin Eczacılık ve Biyomoleküler Bilimler Fakültesi'nde doktora öğrencisi ve aynı zamanda öğretim görevlisi olan Samuel Penny ve ekip arkadaşları, gergedanların avlanma yerlerinden uzak durmasını engellemek için seslerin, kokuların veya droneların kullanılıp kullanılamayacağını test etti.
Çalışmada Penny ve ekibi, Güney Afrika'da özel bir doğa koruma alanında bulunan bir grup beyaz gergedanı hedef olarak seçti. Ekip, beyaz gergedanları her bir uyarıcıya dört kez maruz bıraktıktan bir dakika sonra olanları kaydetti. Çalışmada droneların ve sirenlerin beyaz gergedanların bölgeden ayrılmasını sağladığı görüldü. Anne ve yavru gergedanlar, yerden 100 metre kadar yükseklikte uçan dronedan korkup, uzaklaştı.
Sirenler bir hoparlör sistemiyle birlikte çalıştığından ötürü, doğa koruma alanları veya parkların çevresini dolaşan devriye araçlarında kullanımla sınırlı kalabilir.
Samuel Penny'nin drone görüntüsü;
https://www.youtube.com/watch?v=o0_CDklREO0&feature=youtu.be
Güney beyaz gergedan için biber testi
Sam Penny, gergedanların, su birikintileri etrafındaki bina ve yolların yakınında bulunan av riski yüksek olan sıcak noktalardan uzaklaşmasını sağlamak için drone kullanılabileceğini söyledi. Penny, “Droneun manevra kabiliyeti, gergedanların yön değişikliklerine cevaben yönünü daha çabuk değiştirebileceği için gergedanlar üzerinde daha iyi bir kontrol sağlıyor. Temelde gergedanları gütmek için kullanılabilir. Dronelar, uzun vites özellikleri sayesinde sirenlere oranla daha caydırıcı bir yöntem.”
Kırmızı biber kokusu ise, filler, maymunlar ve ayılar üzerindeki çalışmalarda etkili bir caydırma yöntemi olmasına rağmen, beyaz gergedanlarda işe yaramadı. Bu konuda Sam Penny, "Aslında biber yağıyla beslenen ipleri çiğneyen birkaç gergedan gördük. Yani bu durumda, biber caydırıcı bir faktörden ziyade çekici bir faktör haline geldi.” diyor.
Doktora öğrencisi Samuel Penny ile ortak yazar olan Brighton Üniversitesi'nden Dr. Angelo Pernetta, Dr. Rachel White ve Prof. Dr. Dawn Scott'un çalışması, Royal Society’s Proceedings B'de yayımlandı.
Kaynak;
