Konservelerdeki büyük tehlike; Clostridium botulinum bakterisi.Evde konserve yapmak, bahçe mahsüllerini korumak ve bunu sevdiklerinizle paylaşmak için mükemmel bir yoldur. Ancak doğru ve güvenli şekilde yapılmazsa riskli, hatta ölümcül olabilir; konserve sebzeleriniz ve meyveleriniz botulizme yol açabilir!18. yüzyılın sonunda, Güney Almanya'da, özellikle Württemberg'de, bazı “sosis zehirlenmesi” salgınları (tam tanımlanamadı), ilk sistematik botulinum toksini araştırmalarına yol açtı. Alman şair ve bölge sağlık memuru Justinus Kerner, 1817-1822 yılları arasında gıda kaynaklı botulizm belirtilerinin ilk doğru ve eksiksiz betimlemesini yayımladı. Ancak Kerner, “sosis zehiri” veya “yağlı zehir” olarak adlandırdığı şüpheli “biyolojik zehir”i tanımlamayı başaramadı. Bununla birlikte, toksinin olası bir terapötik kullanımına yönelik fikir gelişti.Kerner'in çalışmalarından 80 yıl sonra, 1895'te Belçika'nın Ellezelles isimli küçük bir kasabasında füme jambonlu cenaze yemeğinden sonra ortaya çıkan botulizm salgını, Ghent Üniversitesi'ndeki bakteriyoloji profesörü Emile Pierre van Ermengem tarafından Clostridium botulinum patojeninin keşfedilmesine sebep oldu."Botulinium zehirlenmesi" anlamına gelen botulizm, köken olarak Latince "sosis" anlamına gelen botulus’tan türemektedir. Medya organlarında "nadiren" görüldüğüne yönelik haberlerin aksine, yiyecek kaynaklı botulizm muhtemelen başından beri insanlığa eşlik ediyor.ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi (CDC), yayımladığı bir yazıda Clostridium botulinum'un konservelerde oluşturduğu riski anlatıyor.Botulizm, en yaygın olarak Clostridium botulinum adı verilen bir bakteri tarafından üretilen bir zehirin neden olduğu potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. Bu mikrop toprakta bulunur ve gıdaların uygun şekilde saklanmadığı durumlarda olduğu gibi bazı koşullarda hayatta kalabilir, büyüyebilir ve bir toksin üretebilir. Toksin sinirlerinizi etkileyebilir, sizi felç edebilir ve hatta ölüme neden olabilir. Botulinum toksinini göremez, koklayamaz veya tadamazsınız ancak bu toksini içeren küçük bir yiyecek tadı almak bile ölümcül olabilir.Botulizm tıbbi bir acil durumdur. Botulizm semptomlarının görülmesi halinde acil servise ulaşmanız gerekiyor. Semptomlar;
- Çift görme,
- Bulanık görme,
- Sarkık göz kapakları,
- Konuşma bozukluğu,
- Yutma zorluğu
- Dilde ağırlık hissetmek,
- Ağız kuruluğu,
- Kas Güçsüzlüğü.
Kabı veya içindekini herhangi bir kirlenme belirtisi varsa atınız. Güvenli olup olmadığına karar vermek için hiçbir zaman yemeğin tadına bakmayın. Renksiz, küflü veya kötü kokan yiyecekleri tatmayın veya yemeyin. Sızan, şişmiş, hasar görmüş veya çatlamış anormal görünen kavanozlardan / kaplardan yemek yemeyin, içmeyin. Açıldığında sıvı ya da köpüklü olan konserveden yemeyin.
Botoks ve Clostridium botulinum
Bilimma'dan Elçin Ekşi, 17 Şubat 2017 tarihli yazısında botokstan bahsederken, Clostridium botulinum bakterisinin ev yapımı konservelerdeki riskine değinmişti. Elçin Ekşi'nin yazısından bir bölüm:
- Clostridium botulinum, anaerob ve ısıya dirençlidir. Bu sebeple gıda güvenliğinde önemlidir. Özellikle konserve yiyeceklerde, şişen konservelerde bu bakteriden şüphelenilir ve gıda zehirlenmesi riski oluşturmaktadır.
- Clostridium botulinum’un toksini çok güçlü bir toksindir. Toksinin 1 mg’ı 20 milyon fareyi zehirleyebilecek kadar güçlü olduğu bilinmektedir.
- 1817 yılında Justinus Kerner tarafından Almanya’da sosis zehirlenmeleri vakalarından yola çıkarak botulinium zehirlenmeleri tanımlanmıştır.
- Hazır konserveler kadar ev yapımı konservelerde de botulizm riski çok yüksek orandadır. Bu sebeple ev konservelerini tüketirken dikkatli olmak gerekmektedir.
- Botulinium toksinlerinden dört tanesi ( A,B, E ve F) insan da botulizme sebep olurken, diğer C,D ve F tipi olanlar diğer memelilerde, kuşlarda ve balıklarda toksiktir.
Konu hakkında Dr. Suna Özlem Mutlu, Twitter'da bir paylaşım yaptı. Özlem Hanım, "Uygun koşullarda konserve edilmemiş, yetersiz olarak işlenmiş besinler, dünyanın en tehlikeli besin zehirlenmesine yol açar. Evde konserve yapmayı 'sağlıklı' ve 'doğal' gösteren kişilere itimat etmeyin. Konservesiz bir beslenme tercih etmek zor olmamalı." dedi.https://twitter.com/smutlubm/status/1201067734752223232Kaynaklar;Wiley Online LibraryCDC