/

Uzay mantarından ilaç yapmak!

3 dakikalık içerik

Dragon uzay kapsülü Ağustos ayında California Baja kıyılarına düştü. taşıdığı yüklerin arasında ise, sıradan olmayan misafirler bulunuyordu. Bunlar Çernobil felaketinden sonra hayatta kalan mantar türleriydi.

30 yıl önce Çernobil patlamasından kurtulan radyasyona dayanıklı bu mantarları, NASA Jet Propulsion Lab’ uzay biyoloğu olan Kasthuri Venkateswaran ve USC School of Pharmacy’den Clay Wang uzaya göndererek tekrar adapte olmaya zorlamışlar.

Çernobil faciasının olduğu yerde yapılan mikrobiyal araştırmalarda ( bu araştırmacılar bölgeye araştırmacılar giremediği için robotlarla sürdürülmüştü.) bulunan mantar örneklerinin yoğun melanin pigmenti ürettiği gözlemlenmiş. Bu pigment aynı zamanda seç ve derimizi bulunuyor ve renk veriyor.

Different fungi sits next to name labels at the Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, Ca., on Thursday, Oct. 6, 2016. The two fungi at the top at radiotrophic. (Jenna Schoenefeld / STAT)
Farklı mantar türleri ve en üstte iki tane Çernobil’den kurtulan mantar türleri, Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Ca., 6 Ekim 2016. (Jenna Schoenefeld / STAT)

Mantarlardaki yoğun melaninin radyasyonu absorbladığı ve böylece mantarın direnç kazandığı gözlemlenmiş. Bununda ötesinde yapılan son çalışmalara göre normalde ölümcül olan gamma ışınlarını bu mantarlar enerji kaynağı olarak kullanmaya başlamışlar. Bu gelişmeler Venkateswaran’ın gözünden kaçmamış ve bu mantarları uzaya yollayabileceğini düşünmüş. Tabi uzayı ve diğer gezegenleri mantarlarla kontamine etmemesi için çok dikkatli bir çalışma yürütmüş.

Radyasyona dayanıklı Çernobil mantarları, 18 Temmuzda Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS)’na gönderilmiş. ISS’a vardıklarından astronotlar tarafından 14 gün boyunca bakımları yapılan ve takip edilen mantarlar tekrar dondurularak dünyaya gönderilmiş. Dünyaya gönderilen örnekler üzerinde çalışan Venkateswaran ve Wang, uzay seyahati yapan mantarlarda metabolizmanın değiştiği ve dünya da üretmedikleri maddeler ürettiklerini göstermişler. Bu durum ise yeni kimyasallar ve ilaçlar geliştirmek için önemli bir gelişme. İlaç geliştirme çalışmalarında, yeni kimyasalları uzay istasyonunda araştırmak pek alışıldık bir yöntem değil. Ancak yapılan çalışmalar bunun etkili olabilecğeini gösteriyor.

Çalışmanın sonunda araştırmacılar kanser hastalarında radyasyon terapisi ile birlikte kullanılabilecek ilaçlar ve ayrıca güneşin zararlarını engelleyebilecek ilaçlar geliştirmeyi hedefliyorlar.

Kaynak, Shayla Love, Fotoğraflar: Jenna Schoenefeld