Uyuz salgını tüm Türkiye’yi sarıyor.
Ülkemiz genelinde uyuz hastalığı vakaları artış gösterdi. Kış aylarında özellikle artan hastalık, birçok farklı ilde salgına yol açtı. Bazı basın organlarında ve sosyal medyada vatandaşlar, uyuz hastalığının tedavisi için piyasada yeterli ilaç bulunmadığını iddia etti. Bunun üzerine Sağlık Bakanlığı geçtiğimiz haftalarda bir basın açıklaması yayımladı. Açıklamaya geçmeden önce, uyuz hastalığı nedir, nasıl bulaşır, nasıl bir tedavi yöntemi vardır bu sorulara cevap bulmaya çalışalım.
Uyuz nedir?
İstanbul Tabip Odası, yayımladığı bir yazıda uyuz hastalığını anlattı;
Uyuz hastalığı, kaşıntılı döküntülerle seyreden, insandan insana bulaşmanın da olabileceği, toplu yaşam alanlarında daha çok kış aylarında yaygın görülen; insan gözü ile fark edilemeyen mikroskobik bir eklem bacaklı olan Sarcoptes Scabiei Hominis’in neden olduğu parazitik bir hastalıktır.
Hastalık kadın, erkek ayırımı yapmadan her iki cinste, tüm yaş gruplarında, tüm etnik gruplarda, tüm sosyoekonomik düzeylerde görülebilir. Ciddi salgınlar yapabilmesi nedeniyle özellikle bakım evleri, yurtlar gibi toplu yaşanan yerlerde ve sosyaekonomik düzeyi düşük topluluklarda daha sık görülür. Vücut savunma mekanizması iyi olmayan kişilerde ağır bir seyir gösterebilir.
Uyuz nasıl bulaşır?
Hastalık kişiden kişiye genellikle 15-20 dakikalık bir sürede bile yakın temasla bulaşabilir.
Belirtileri nelerdir?
Uyuz paraziti kişiye geçtikten sonra ortalama 3-6 hafta gibi bir süreden sonra şikayet oluşturmaya başlar. Özellikle geceleri artan, sıcak banyo ve duş ile şiddetlenen kaşıntı en önemli klinik bulgusudur. El parmak araları, el bileğinin iç yüzü, koltuk altları, kulak arkaları, bel bölgesi, ayak bilekleri, ayaklar, kalçalar, kadınlarda meme uçları ve erkeklerde genital bölge kaşıntı ve lezyonların görülebileceği vücut bölgeleridir.
En belirgin lezyonu parmaklar arasında dalgalı kirli bir çizgi halinde görülen, parazitin içinde yaşadığı, gri beyaz renkli, 1-10 mm uzunluğundaki tünel yapılarıdır. Bunun dışında deride küçük kabarıklıklar ve sertlikler, su toplamaları ve kepekli-kabuklu lezyonlar yapabilir.
Tedavi nasıl yapılır?
Uyuz hastalığının tedavisi kişinin yaşına, bağışıklık sisteminin durumuna göre değişkenlik gösterir. Merhemler, solüsyonlar gibi yerel tedavi ajanları kullanıldığında ilacın tüm vücut bölgelerine uygulanmasına dikkat edilmeli. Kullanılan çamaşır ve çarşafların 60 derecede yıkanması ve ütülenmesi gerekli. Yıkanamayacak eşyaların ise, ağzı bağlı olan bir poşet içerisinde ortalama üç gün saklanması yeterli olacaktır. Başarılı bir tedavi sonrasında dahi hastalık bulgularının 2-6 hafta kadar devam edebileceği unutulmamalı. Aynı yaşam ortamını paylaşan tüm aile bireylerinin, o anda aktif şikayetleri olmasa bile aynı anda tedavi edilmesi gerekiyor.
Uyuzdan korunma
Uyuzdan korunmada hijyen fevkalade önemlidir. Başta okullar, özellikle yatılı okullar, bakımevleri, yurtlar, oteller, yatakhaneler olmak üzere insanların toplu halde bulundukları ortamlarda, toplu ulaşım araçlarında temizliğe son derece dikkat edilmelidir.
Kişisel korunma için, hasta olduğundan şüphelenilen kişilerle temastan kaçınmak, iç çamaşırı, havlu, nevresim gibi kişisel eşyaların temizliğine dikkat etmek, vücut ile direkt teması bulunan eşyaları ortak kullanmaktan kaçınmak, ev, araba gibi alanların temizliğine dikkat etmek gerekir.
Hastalık belirtileri oluştuğunda mutlaka bir sağlık kurumuna başvurun!
Sağlık Bakanlığı “piyasada yeterli uyuz ilacı yok” iddialarını reddetti
Sağlık Bakanlığı, attığı bir tweette, “Uyuz belirtisi taşıyorsanız vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurun. Hekimin reçete ettiği ilaçları düzenli kullanmayı, korunma ve tedavi önerilerini uygulamayı ihmal etmeyin.” dedi.
Ayrıca Sağlık Bakanlığı bir basın açıklaması yayımlayarak, medya organlarında yer alan iddiaları eleştirdi. Sağlık Bakanlığı’nın basın açıklamasında, piyasada uyuz ilacı bulunmadığına yönelik iddialar reddedildi:
“Sağlık Bakanlığı, İlaç Takip Sistemi ile üretici firma, ecza depoları ve eczanelerde bulunan tüm ilaçları takip etmektedir. Sistemden alınan verilere göre, halk arasında uyuz olarak bilinen scabies enfestasyonu için kullanılan ilaçların mevcut stokları aşağıdaki şekildedir.
– 56 bin 736 kutu deri kremi,
– 133 bin 467 kutu losyon,
– 178 bin 691 kutu şampuan olmak üzere toplam 368 bin 894 kutu ilaç mevcuttur.
Stoklarda ihtiyacı karşılayabilecek miktarda ürün mevcuttur, herhangi bir ilaç sıkıntısı söz konusu değildir. Mevcut stok ve üretim miktarları, önümüzdeki dönemde de bir sıkıntı yaşanmayacağını göstermektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
Vatandaşlar uyuz hastalığının geçmediğinden şikayetçi
Uyuz hastalığı geçirdiğini ifade eden kimi vatandaşlar, sosyal medyada Sağlık Bakanlığı’na mesajlar atarak yardım istiyor.
Fatih Uslu Hacıhasanoğlu isimli bir vatandaş, bakanlığın tweetine cevap olarak, “İlaçlar çoğu zaman depolarda yok, hastaneler ilaçlara ulaşmakta zorluk çekiyor. Bu konuyla da ilgilenin lütfen.” şeklinde bir yorum gönderdi.
Meltem Köroğlu isimli bir vatandaş ise, yoruma cevaben, “Çünkü firmalar böylesi bir salgını öngöremedi. Senede 3-5 vaka gören doktorlar haftada 3-5 vaka görür haldeler.” dedi.
Mert isimli bir başka vatandaşın tepkisi;
Kaynaklar;
Sağlık Bakanlığı Basın Açıklaması