Endonezya’da palm yağı (palmiye yağı) üretimi için yangınlar çıkarılıyor. Ülkede gökyüzü orman yangınlarından çıkan zehirli dumanlardan dolayı kırmızı oldu.
Endonezya’da yaşayan bir vatandaşın kırmızı dumanları paylaştığı video görüntüsü;
Greenpeace, Endonezya hükümetini palm yağı şirketlerine yaptırım uygulamadığı için eleştirdi. Resmi verilere göre, Endonezya’da 2015 ve 2018 yılları arasında toplam 3 milyon 403 bin hektar arazi yakıldı; sadece 2015 yılında 2 milyon 600 bin hektardan fazla arazi kül oldu.
2015 yılında Endonezya ormanlarını tahrip eden yangınların, 21. yüzyılın en büyük çevresel felaketlerinden biri olduğu düşünülüyor. Dünya Bankası, 2015 yılındaki yangın krizinin Endonezya’nın, ormancılık, tarım, turizm ve diğer endüstrilerden aldığı zararının 16 milyar ABD Doları’na ulaştığını tahmin ediyor.
Dumanlar, bölgedeki yüz binlerce insanda solunum ve diğer hastalıklara neden oldu. Greenpeace, Endonezya’da yaşayan çocukların ve yaşlıların özellikle tehlikede olduğunu vurgulayarak, hükümete baskı yapıyor. Birleşmiş Milletler, orman yangınlarının hava kirliliği nedeniyle yaklaşık 10 milyon çocuğu tehlikeye attığını belirtti. Ülkedeki dumanlardan kaynaklı sağlık sorunlarının muhtemelen 100 binden fazla erken ölüme yol açıyor olabileceği belirtiliyor.
Palm yağı ve kağıt hamuru
Endonezya’daki orman yangınlarının kasıtlı olarak çıkarılma ihtimali üzerinde duruluyor. Yerel yetkililere göre, son birkaç ay içinde Borneo ve Sumatra kentlerinin bazı bölgelerini saran kırmızımsı dumanlar, Singapur, Malezya ve Filipinler gibi komşu ülkeleri de etkiliyor; diplomatik gerilimler tetikleniyor.
Kırmızımsı dumanlar, “Rayleigh Saçılması” olarak tarif edildi ve dumanın sıcak noktalardan uzaklaşmasından kaynaklanıyor. Endonezya kökenli gökbilimci Marufin Sudibyo, Rayleigh Saçılmasını, “Rayleigh Saçılması güneş ışığının daha kısa dalga boylarını filtreleyen ve turuncu veya kırmızı tayfda olan daha uzun dalga boylarını serbest bırakarak alanın loş ve kırmızı görünmesini sağlayan duman, toz veya havadaki partiküller tarafından yayıldığı zaman meydana gelir.” şeklinde açıkladı. Sudibyo, ışımanın insan görüşüne zarar vermeyeceğinin altını çizdi.
1883’te Krakatau Yanardağı’nın patlaması ve 1991’de Pinatubo Dağı’nın patlaması sonrasında da Endonezya’da benzer durum olmuştu. Şu anki sorunun bir kısmı, palm yağı ve kağıt hamuru üretmek için ormanların “kes ve yak” tekniğiyle büyük şirketler ve çiftçiler tarafından yakılmasından kaynaklanıyor.
Hava kalitesinin düşmesi sonucu geçtiğimiz hafta Endonezya’da okullar kapatıldı, bazı uçuşlar iptal edildi. Endonezya’da binlerce asker geçici itfaiyeci olarak görevlendirildi ve çok sayıda yangın uçağı yangınlarla mücadelede kullanıldı. Geçtiğimiz hafta pazartesi günü, ünlü Phuket Adası’nın bir tatil bölgesi de dahil olmak üzere güney Tayland’ın bazı bölgeleri hava kirliliğinden etkilendi.
The Guardian’ın YouTube’da paylaştığı video görüntüsünde, Endonezya’daki kırmızı dumanlar görünüyor;
Kaynaklar;
