Gündem

Hakemlerin kolay okuyabileceği bir makale nasıl yazılır?

6 gün önce
/
hakem değerlendirmesinden geçmek için makale nasıl yazılır

Makale nasıl yazılır? Akademide bir araştırmayı yapmak kadar makale yazmak da önemlidir. Bilimsel bir çalışmanın kaleme alınması ise araştırmacıları zaman zaman zorlayabilir. Hakem değerlendirmesinden geçebilmek için makale yazmanın püf noktalarını Nature editörü tek tek yazarak listeledi.  Nature dergisinin iklim bilimi editörü Michael White, hakemlerin kolaylıkla değerlendirebileceği makaleler yazmak için gereken püf noktaları yazdı. White, Nature’de yayımlanan şimdiye kadar binin üzerinde bilimsel makaleyi incelediğini ve yorum yapmak için belli bir seviyeye ulaştığını söylüyor.  White, daha çok iklim bilimi üzerine yazılan makalelere yönelik önerilerini kaleme aldı. Biz de tecrübeli bilim editörünün kaleme aldığı yazıyı sizler için Türkçe’ye çevirdik. Başlıklardan grafiklere, renk seçiminden…

COVID-19 ölümleri ve akıl sağlığı

6 gün önce
/
covid19 akıl sağlığı bozukluklarına neden oluyor

COVID-19 ölümlerinin akıl sağlığı üzerindeki etkisi yeni bir çalışmada incelendi. SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu COVID-19 hastalığı sonucu hayatını kaybedenlerin yakınları ruhsal çöküntü içine girebiliyor. Araştırmacılar, ikinci bir dalganın akıl sağlığı bozuklukları ile geleceğini ve bunu önlemek için ABD özelinde ülkelerin yapması gerektiği önlemleri yazdı.  Şubat 2020’den bu yana COVID-19 salgını dünya çapında en az 1 milyon 109 bin, Amerika Birleşik Devletleri’nde 200 bin kişinin ölümüne sebep oldu. JAMA dergisinin yeni sayısında yayımlanan bir makalede Woolf ve meslektaşları, ABD’de Şubat – Ağustos 2020 arasındaki COVID-19 ölümlerini yaklaşık 225 bin olarak ileri sürüyor. Bu yıkıcı salgın, günlük yaşamın neredeyse her alanını etkiliyor.…

Korona günlerinde veri paylaşımı – Hataları önlemenin 6 yolu

1 hafta önce
/
korona döneminde veri paylaşımı

Veri paylaşımı koronavirüs pandemisiyle birlikte önemli bir hal aldı. Peki, veri paylaşımıyla ilgili etik ilkeler, gizlilik ve özgülük gibi konularda endişeler neler? Veri paylaşımında dikkat edilmesi gereken altı yolu Nature dergisi editörleri, araştırmacıların verdikleri bilgilerin ışığında derledi.  Araştırmacılar, COVID-19 salgınıyla mücadele etmek için kaynakları ve veri setlerini bir araya toplayarak acele ediyor ancak bu, veri paylaşımı konusunda yeni bir takım gizlilik, özgülük ve etik endişeleri beraberinde getiriyor. Koronavirüs salgını ortaya çıkmadan önce araştırmacılar, tamamen isteksiz değilse de verilerini paylaşma konusunda genellikle temkinli yaklaşıyordu. Pandemi, mevcut verilerin paylaşılması ve geliştirilmesi ile kaynakların birleştirilmesine karşı ilgi uyandırdı. Veri paylaşım platformu Dryad’ın ürün yöneticisi…

Devlet müfettişi Paramonov kıyıya vuran üç beyaz balinayı hayatta tuttu

1 hafta önce
/
kıyıya vuran beyaz balina

Beyaz balina kısaca beluga (Delphinapterus leucas), Arktik ve Arktik altı denizlerde yaşayan bir balina türüdür. Rusya’nın içlerinde yer alan Okhotsk Denizi’ndeki Uda Nehri’nde üç beluga denizin çekilmesiyle mahsur kaldı. Devlet müfettişi Alexey Paramonov, gelgitler yeniden başlayana kadar balinaların yanında kalarak onları korudu.  Üç beyaz balina, denizin iki kilometre kadar geri çekildiği sırada büyük gelgitleriyle bilinen Okhotsk Denizi’ndeki Uda Nehri’nin ağzında mahsur kaldı. 36 yaşındaki Rusya devlet müfettişi Alexey Paramonov, mahsur kalan 3 beyaz balinayı kurtardı. Paramonov, yavru beyaz balinanın rüzgarlı havada donmak üzere olduğunu ve annesinin ise endişeyle ona yaklaşmaya çalışırken kayalara çarpıp çığlıklar attığını gördü. Paramonov, yavru belugayı annesine…

Depresyon ve anksiyete arasındaki bilimsel farklar

1 hafta önce
/
depresyon ve anksiyete farkı

Depresyon ve anksiyete arasındaki biyolojik farklılıklar açıklığa kavuşturuldu. Doğru tedaviyi hedefleyen ve yeni görüşlerin ileriye sürüldüğü çalışmada, depresyonlu kişilerin anksiyetelilerden farklı olarak daha fazla enflamasyon geliştirdiği bulundu.  Depresyon ve anksiyete çok kez aynı psikolojik durummuş gibi anlaşılıyor. İkisi de birkaç semptom ve risk faktörünü paylaşır ve sıklıkla ilaçlarla tedavi edilir. Majör depresif bozukluğu olan hastaların yarısından fazlasının anksiyete geçmişi bulunuyor. Bununla birlikte, psikiyatristler tarafından farklı bozukluklar olarak sınıflandırılırlar ancak bu farklılığın biyolojik kanıtları şimdiye kadar belirsizdi. 12-15 Eylül 2020 tarihleri arasında düzenlenmiş olan ECNP Kongresi’nde sunulan Hollanda Anksiyete ve Depresyon Çalışması (NESDA) beklenen kanıtı verdi. NESDA araştırma ekibi, 304 depresyonlu…

Pandemiyle birlikte yaşanan salgın; infodemik

1 hafta önce
/
infodemik nedir

İnfodemik kelimesini salgın sürecinde öğrenmiş ya da daha çok işitmiş olduk. Bu terimin karşılığı, salgın sürecinde aşırı ve asparagas haberlerden doğru haberlere kadar çok sayıda kaynağın yayılması sonucu gerçeklerin göz ardı edilerek, salgın yönetiminin zorlaşması olarak ifade ediliyor. İnfodemi ile ilgili yeni yayımlanan bir makale, bu süreçte hakem değerlendirmelerinin önemini vurguluyor.  COVID-19 hastalığının pandemiye dönüşmesiyle birlikte bir yıldan kısa bir süre içerisinde 63 binden fazla koronavirüs konulu makale yayımlandı. Peki, hakem değerlendirmesi ve yayımlama süreçleri böylesi bir infodemik durumu nasıl ele alıyor? Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Carnegie Mellon Üniversitesinden öğretim üyesi Ganesh Mani ve Allen Yapay Zeka (AI) Enstitüsünden Tom Hope‘a…

Beyne sıtma paraziti vererek sifiliz hastalarını nasıl tedavi ettiler?

1 hafta önce
/
beyne sıtma virüsü vermek

Sıtma paraziti sifiliz enfeksiyonunun tedavisinde kullanılan bir yöntemdi. Peki nasıl olur da bir hastalık başka bir hastalığı tedavi etmede kullanılır? 20. yüzyıl başlarına dayanan bu tedavi yöntemi, doktor Julius Wagner-Jauregg’e Nobel Ödülü bile kazandırdı.  Karger Yayınevi’nin yayımladığı İsveç’in Umeå Üniversitesinden beyin cerrahı Dr. Patric Blomstedt‘tin makalesi, ilgi çekiciydi. Makale, tam anlamıyla “beyne sıtma enjekte etmek“ten bahsediyor. Serebral sıtma tedavisi olarak adlandırılan bu tekniğin hikayesi, 1930’lara dayanıyor ve o yıllarda binin üzerinde kişiye yapılan tedavilerde, sıtma hastası bir kişiden alınan kan, ileri derecede sifiliz enfeksiyonu olan hastalara veriliyordu. Hikaye, Avusturyalı doktor Julius Wagner-Jauregg‘in 1918’de sıtma nöbetinin paralitik demans hastalarında iyileşme sağlayabileceğini…

Yeni hızlı COVID-19 testi umut veriyor

2 hafta önce
/
yeni hızlı covid-19 testi feluda

Hızlı COVID-19 testi geliştirildi. Hindistan’da bir grup bilim insanının geliştirdiği test, kağıt bazlı ve hamilelik testleri gibi hızlı sonuçlar veriyor. Testin, 1 saatten kısa sürede sonuç çıkardığı açıklandı.  Hindistan’da araştırmacılar tarafından geliştirilen yeni hızlı COVID-19 testi, SARS-CoV-2 virüsünü tespit etmek için bir gen düzenleme teknolojisi kullanıyor. Kağıt tabanlı olan test, aynı zamanda oldukça ucuz. Adını ünlü Hintli kurgu dedektifinden alan Feluda isimli test kiti, sonuçları 1 saatten önce çıkarıyor ve maliyeti ise 500 rupiye (yaklaşık 6.75 $, 35.65 TL) denk geliyor. CRISPR gen düzenleme teknolojisine dayanan testi Tata isimli Hindistan’ın önde gelen şirketlerinden biri üretecek ve kit, piyasada bulunan kağıt…

Falling Walls ve Berlin Bilim Haftası Dünya Bilim Zirvesi kayıtları sürüyor

2 hafta önce
/
Berlin Bilim Haftası Dünya Bilim Zirvesi ne zaman

Falling Walls ve Berlin Bilim Haftası Dünya Bilim Zirvesi 1-10 Kasım 2020 tarihleri arasında gerçekleşecek. Berlin Duvarı’nın yıkılışı (9 Kasım 1989) ile aynı güne denk geldiği için Falling Walls yani Yıkılan Duvarlar ismini alan vakfın adıyla özdeşleşen geleneksel konferansları, bu sene pandemi sebebiyle dijital ortamda düzenlenecek.  Falling Walls ve Berlin Bilim Haftası, sizi Dünya Bilim Zirvesi’ne davet ediyor. 1 Kasım 2020 günü başlayacak olan etkinlik, tüm katılımcılara açık ve ücretsiz olacak. COVID-19 hastalığına sebep olan SARS-CoV-2 virüsünün dünyadaki düzeni değiştirmesiyle sosyal mesafe kuralları gereği etkinlikler de sanal ortama taşınmıştı. Sanal ortamda düzenlenmesi planlanan bu etkinlikte, dünyanın farklı noktalarından bilim insanları…

Maske takmak COVID-19’a karşı koruyor mu? Veriler ne diyor?

2 hafta önce
/
maske yeterince koruyor mu?

Maske takmanın COVID-19’a karşı koruma sağlayıp sağlamadığı bilim insanları arasında tartışılmaya devam ediyor. Yüz maskeleri, COVID-19 pandemisinin yayılmasını önlemede en etkili yöntemlerin başında listeleniyor ancak kimi bilim insanları, maskelerin ne kadar koruma sağladığı konusunda eleştirel yaklaşıyor.  Yüz maskeleri bizi COVID-19 hastalığının etkeni SarsCoV-2’den yeterince koruyor mu? Araştırmacılar, bu sorunun cevabını uzun süredir hala net olarak veremiyor. Nature‘da yayımlanan bir makale, verileri dikkate alarak maskelerin koruma özelliğine odaklanıyor. Kopenhag’daki Güney Danimarka Üniversitesinden Christine Benn, Batı Afrika’daki Gine Bissau’da yaşayan insanlara koronavirüsten korunmaları için koruyucu yüz maskesi takmalarını öneren meslektaşlarına şüpheyle yaklaşıyordu. Benn, “Yüz maskelerinin gerçekten koruyucu olup olmadığına dair sınırlı veri…

1 2 3 4 … 110