Bilim insanları lazer kullanarak yıldırımların yönünü değiştirmeyi başardı. Kuzeydoğu İsviçre’de Santis Dağı’nda gökyüzüne ışık huzmeleri fırlatıldı ve 50 metre boyunca yıldırım başarılı bir şekilde yönlendirildi.
Araştırmacılar lazerlerin ileride havaalanlarını ve fırlatma rampalarını yıldırım çarpmasından koruyabileceklerini öngörüyor. Araştırmayı inceleyen bilim insanları ise uzun süredir…
Bilim insanları lazer kullanarak yıldırımların yönünü değiştirmeyi başardı. Kuzeydoğu İsviçre’de Santis Dağı’nda gökyüzüne ışık huzmeleri fırlatıldı ve 50 metre boyunca yıldırım başarılı bir şekilde yönlendirildi.
Araştırmacılar lazerlerin ileride havaalanlarını ve fırlatma rampalarını yıldırım çarpmasından koruyabileceklerini öngörüyor. Araştırmayı inceleyen bilim insanları ise uzun süredir üzerinde çalışmalar yapılan konuya ilişkin elde edilen sonucu başarılı buldular.
Yıldırım çarpmaları kimi zaman insan, kimi zamansa yapılara zarar veriyor. Yapılan araştırmaların sonucunda 2006-2021 yılları arasında ABD’de yaklaşık 450 kişi hayatını kaybetti.
Şu an, yıldırım çarpmalarına karşı alınan önlem Benjamin Franklin’in eseri olan paratonerler. Metalden yapılmış olan bu sistem, yapıların üzerine yerleştirilip cıvataları çekiyor ve akımı hasara neden olmadan önleyip …
Toprak bakterisi Streptomyces hygroscopicus tarafından üretilen rapamisin, bağışıklık sistemini baskılayabilme yeteneğine sahiptir ve antifungal, anti-enflamatuar, antitümör ve immünsupresif bir ajandır. Potent etkinliği benzersiz işleyiş biçimi ve düşük toksisitesi, tıpta potansiyel uygulamalarına dair büyük bir ilgi uyandırmıştır. Aynı zamanda yaşlanma karşıtı bir etkisi tespit edilmiş ve farelerin yaşam süresini uzatabileceği rapor edilmiştir.
Rapamisin nedir? Sirolimus nedir?
Rapa Nui adasındaki Streptomyces hygroscopicus bakterisinden izole edilen rapamisin maddesi tıp alanında sirolimus olarak da bilinir. Sirolimus aynı zamanda rapamisin olarak da bilinen ve Rapamune gibi marka adları altında satılan, makrolid bileşiği olarak kullanılan bir maddedir. Koroner stentlere kaplama yapmak, organ nakli reddini önlemek, lenfangioleiyomiyomatozis adlı nadir …
Max Planck Tıp Araştırmaları Enstitüsü’nden Matthias Fischer ve ekibi Harvard Ormanı topraklarında yaptıkları son araştırmada potansiyel dev virüs benzeri partiküllerin inanılmaz sayıda çeşitliliğe sahip olduğunu keşfettiler. İlk bakışta düşsel ve eğlenceli görünen elektron mikroskobu görüntüleri, bu mikroorganizmaların çeşitliliği hakkında daha önce tahmin edilenden çok daha fazlasını anlattı. Araştırmanın sonuçları biyoloji alanındaki anlayışımızı genişletme potansiyeli taşıyor.
Dev Virüs Benzeri Parçacıklar
Bu çalışmayı gerçekleştiren Max Planck Tıp Araştırmaları Enstitüsü’nden virolog Matthias Fischer ve ekibi, Harvard Ormanı’ndan topladıkları toprak örneklerini incelemek için iletim elektron mikroskopisini kullandı. Elde edilen görüntüler, dev virüs benzeri parçacıklar ve benzer morfotiplerin çeşitliliğinin inanılmaz derecede geniş olduğunu gözler önüne serdi.
Keşfedilen şekiller …
Virus Benzeri Parçacıklar (VBP’ler), virüslere oldukça benzeyen ancak viral genetik materyal içermeyen, dolayısıyla bulaşıcı olmayan moleküllerdir. Bunlar doğal olarak oluşabilir veya viral yapısal proteinlerin bireysel ifadesi yoluyla sentezlenebilir, ardından bu proteinler virüs benzeri yapıya kendi kendine monte edebilir.
Orman toprağından izole edilmiş dev virüs benzeri parçacık örnekleri Kaynak: https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2023.06.30.546935v1.full
Doğada Virüs Benzeri Parçacıklar
Virüs benzeri parçacıklar doğada hemen her yerde bulunmaktadır. Orman toprağından mercan resiflerine kadar pek çok farklı habitatta yüksek çeşitlilikte virüs benzeri parçacıklar ortamdan izole edilmiştir. İzole edilen bu parçacıklar elektron mikroskobu ve biyokimyasal yöntemlerle incelenmiştir.
Harvard Ormanı’nda yürütülen çığır açıcı bir araştırmada, araştırmacılar iletim elektron mikroskopisini kullanarak organik ve mineral katmanlı …
Depresyon hem oldukça yaygın hem de pek çok doğru bilinen yanlışla gündemde olan bir sağlık sorunu. Bu sorunu anlamak çözmek için de bir başlangıç olabilir.
Depresyon nedir?
Beynin karmaşık yapısı, bazen içinde bulunduğumuz duygusal zeminde çatırtılar ve çarpışmalar yaratır. Bu zihinsel çalkantıların en belirgin örneklerinden biri de depresyondur. Depresyon, nörolojik ve psikolojik etkileşimlerin karmaşık bir yansıması olarak kendini gösteren bir ruhsal bozukluktur. Zihinsel durumun biyolojik, kimyasal ve çevresel faktörlerle kesiştiği bir kavşak olan depresyon, bir bireyin ruh halini, düşünce yapısını ve davranışlarını derinden etkileyebilir. Duygusal keder ve umutsuzluk fiziksel enerji kaybı, düşünce ve odaklanma zorlukları, hatta intihar düşünceleri gibi semptomlar depresyonun geniş …
Einstein ve Bohr tartışmaları, kuantum mekaniğinin temel doğasına ilişkin farklı fikirleri ve yorumların karşı karşıya geldiği ve kuantum mekaniğinin gelişmesinde önemli bir dizi tartışmadır. Bu tartışma, 1927 yılında düzenlenen Beşinci Solvay Konferansı‘nda baş göstermiş ve daha sonra devam etmiştir. Einstein ve Bohr arasındaki bu tartışmalar ikilinin dostluğunu etkilememiştir.
Tanrı evrende zar atmaz
Einstein ve Bohr tartışmaları kuantum konuşlan, en ünlü ve tarihsel açıdan önemli Solvay Konferanslarından biri 1927’de düzenlenen Beşinci Solvay Konferansında başlamıştır. Albert Einstein ve Niels Bohr arasında kuantum mekaniğinin temel prensipleri üzerine yoğun bir fikir alışverişi yaşanmıştır. Einstein kuantum teorisinin belirli yönlerine eleştirel yaklaşmış ve kuantum mekaniğinin olasılıksal doğasına olan …
18 Haziran’da batık gemi Titanik’i görmek için dalış yapan OceanGate Titan denizaltından dalıştan birkaç saat sonra haber alınamadı. Yetkililer ancak 22 Haziran Perşembe günü ulaştıkları denizaltı hakkında patlama olasılığının çok yüksek olduğunu söylemişti. Geçtiğimiz günlerde ise OceanGate Titan’a ait büyük parçalar bulunduğu ve bulgularda insan kalıntılarına rastlandığı açıklandı. Bu açıklama patlama olduğunu kesinleştirdi. Peki OceanGate Titan neden patladı? Teknik aksaklıklar patlamada rol alıyor mu?
Basınç Nedir?
Basınç, kelime anlamıyla maddelerin bulundukları yüzeye uyguladıkları kuvvettir. Basıncın farklı formları vardır. Bu formlardan bir tanesi sıvı basıncıdır. Sıvı basıncı direkt olarak derinlik ve yer çekimine bağlıdır. Öz kütle ve derinlik arttıkça basınç artar. Derinlik ve …
“Uygarlık yolunda yönümüzün doğru olarak saptanması, adımlarımızın emin olarak atılabilmesinde kültür ürünlerinin en etkileyici ve aynı zamanda üst düzeyini oluşturan Bilim Tarihi ve Felsefe Tarihi’nin çok iyi bilinmesi gerekmektedir”.*
Prof. Dr. Sevim Tekeli
Müneccimler gerçekten sarayda görevli miydi ve astronomiyle ilişkileri var mıydı? Öğrendiğimde gerçekten çok şaşırdığım bir şeyden bahsetmek istiyorum size. Ne zamandı hatırlamıyorum ancak Muhteşem Yüzyıl dizisi ve Meryem Uzerli’nin turuncu saçları TV’deydi. Bir yerlerde Osmanlıda müneccimlik kurumu olduğunu, bununda çok saygı duyulan bir kurum olduğunu okumuştum. Daha önceki devletlerde de böyle şamanlar, mistik büyülü gelecekten, kaderden, olacaklardan, olmayacaklardan haber veren efsunlu kişiler olduğunu da okumuştum. Tabii bilime meraklı, biyoloji …
Kum fırtınası, ya da toz fırtınası, kuvvetli rüzgarların yerden büyük miktarda toz ya da kumu kaldırması ile oluşan hava olaylardır. Kum fırtınalarının çevresel, ekonomik ve insan sağlığı bakımından önemli etkileri olduğu geçtiğimiz on yıllarda ortaya çıkarılmış ve daha fazla çalışılmaya başlanmıştır. Bununla birlikte küresel iklim değişikliğinin sebep olduğu kuraklık ve hava olaylarının kum ve toz fırtınalarını arttıracağı tahmin edilmekte.
Kum fırtınası nedir?
Kum fırtınası, ya da toz fırtınası, kurak ve yarı kurak bölgelerde sık yaşanan, yüzeydeki kum, kil, toz gibi ince partiküllerin taşındığı bir hava olayıdır. Genel olarak fırtınaların oluşturduğu basınç farkının yarattığı hava akımlarıyla oluşur. Kum fırtınası genel olarak çöl tozlarının …
Oklukirpi uzun oklarıyla dikkat çeken, korkutucu görünen ama aslında kendi halinde yaşayan zararsız bir memeli türü. Türkiye’de yoğun olarak İskenderun ve Mersin çevresinde görülüyorlar. Avlanması yasak olan oklukkirpiler kimi zaman kötü niyetli kişilerce avlanıyor ve bu durum medyada haber oluyor.
Herbivor olan oklukirpiler bitkilerle besleniyorlar ve çevreleri için bir zararları da bulunmuyor. Ayrıca oklukirpiler gerçekten kirpi de değiller. Kirpigillerden oldukça uzak bir tür.
Oklukirpilerin genel özellikleri
Oklukirpiler memeliler içinde, kemiriciler (Rodentia) takımındaki Hystricidae familyasında yer alırlar. Oklukirpiler diğer memeliler gibi endotermik canlılardır ve bilateral yani sağ sol simetriye sahiptirler. Oklukirpi türleri en büyük kemirici türleridir.
Kirpi denmesine rağmen gerçekten kirpi değillerdir. Sırtlarındaki kılların farklılaşmasıyla oluşmuş …
