Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu, 3 Haziran 2023’te Ankara’da meydana gelen şiddetli yağış ve fırtına dolayısıyla Ankara’nın Yenimahalle ilçesine bağlı Şentepe semtinde yaşanan taşkını değerlendirdi. Gökçeoğlu, Twitter hesabından yaptığı değerlendirmede, “Hatalı planlama, olası doğal tehlikelerin dikkate alınmaması bu sonucu oluşturmuştur” ifadelerine…
Biyolojik Cinsiyet Biyolojik cinsiyetler ne zamandır bizimle birlikte ve nasıl ortaya çıktı? Önceki yazıda temel olarak canlılığın ortaya çıkması ve çoğalma/üreme strajeilerinin gelişmesinden bahsetmiştik. Bu yazıda dişi ve erkek eşeylerinin oluşumundan bahsedeceğim. Önceki yazı: Biyolojik Cinsiyetin Tarihi-1 Üreme ve değiş tokuş ekonomisi Eee peki bunların cinsiyetin tarihiyle ilgisi nedir? Aslında her bir parça bütüne yaklaşmak için gerekli. Cinsiyetlerin kökeni de bu parçalardan biri ve üremeden bağımsız bir süreç değil. Kavramları kolay anlamak için basit tanımlarını bu noktaya kadar hatırladık. Dünya’da ilk hücrelerin ortaya çıktığı dönemlere geri gidelim. Ortamda salınan bakteriler var. Üreme şekilleri ikiye bölünmek üzerine. İkiye bölünen bir bakteri,…
Biyolojik cinsiyetler ne zamandır bizimle birlikte ve nasıl ortaya çıktı? Bu yazıda çok temel bir şekilde biyolojik cinsiyetlerin evriminden bahsedeceğim. Aslında yazı akışı bu süreci düşündürmek üzerine olacak. İki parçadan oluşan yazıda bu birinci yazı geniş bir giriş sağlayacak ve ikinci yazıdaki tartışmaların temelini oluşturacak. Önce gelin okul yıllarına dönelim. Ders fen bilgisi, konular “Hücrelerin bölünmesi”, “Dünya’nın oluşumu ve canlılık” ve “Evrim”. Bu konulara hızlıca göz atmak, daha sonra cinsiyetleri incelerken işimizi kolaylaştıracak. Biyolojik Cinsiyetin Tarihi – 2 Her şey gaz ve toz bulutuydu Yaklaşık 4,5 milyar yıl önce, Güneş’in etrafında dönen Dünya şekillenmeye başladı. Sıcaklığı azaldı, yüzeyler oluştu, atmosfer…
Bu yazı ilk olarak Merve Taşçı‘nın Politik Günce sitesinde, burada, yayınlanmıştır. Çin Komünist Partisi, 17 yıl önce SARS salgınında yeterince tedbir almamak ve hastalığın ciddiyetini saklamak ile suçlandı. Bugün yaşadığımız koronavirüs pandemisinde de olduğu gibi, SARS virüsü Avrupa, Amerika ve Asya kıtalarında yayılım gösterdi. Daha ölümcül olan SARS’ın bulaşma hızı ise Covid 19 virüsüne göre çok daha düşüktü. Oysa Çin yönetimi böyle bir salgın deneyimi olmasına rağmen aradan geçen süre zarfında kriz yönetimine ve şeffaflığa dair hiçbir ders çıkarmadı. Aksine salgın boyunca otoriter yönetim sergiledi. İlk koronavirüs vakasının 17 Kasım 2019 tarihine uzandığı ifade edilse de bilinen ilk vaka 1 Aralıkta…
41 vakadan bugüne İki aydan uzun süredir günlük olarak koronavirüs salgınını takip ediyorum. Bu yeni koronavirüs salgınıyla ilgilenmeye ilk kez virüs genomu sekanslandığı zaman başladım. Ondan önce de Çin’den gelen “yeni hastalık” haberlerini okumuştum. İlk olarak bu aşağıdaki yazıyı 13 Ocak’ta yazdığımda tespit edilmiş 41 vaka vardı. Ancak sonradan anlaşıldıki çok daha fazla tespit edilememiş vaka bulunuyordu. Yalnız bu 13 Ocak haberinin ana noktası, çok hızlı çalışan bilim topluluğuydu. Çin’deki araştırmacılar çok hızlı bir şekilde yeni virüsün genomunu sekansladılar ve tüm dünyadaki bilim insanlarıyla paylaştılar. O günden bugüne kadar onlarca virüsün genomu sekanslandı. Şu anda 955 tane farklı kişilerden alınmış…
Koronavirüs mutasyon mu geçiriyor? Bu mutasyonlar ne anlama geliyor? Mutasyon öcü mü? Virüs canlı mı cansız mı? Koronavirüs ve mutasyonlarla ilgili temel bilgileri terimsiz olarak anlatan bir yazıdır.…
Günümüzde adından oldukça fazla söz ettiren kuantum teknolojilerinin, öngörüldüğü kadarıyla önümüzdeki 20- 30 yıl içerisinde büyük atılımlara yol açması tahmin edilmektedir. Peki bu teknolojiler nasıl bir çeşitlenme gösterecektir? Uygulanma alanları neler olacaktır ve hayatımızı nasıl değiştireceklerdir? İşte bu yazıya bu sorulara cevap bulmak ümidiyle başlıyorum. Öncelikle benim açımdan kuantum teknolojilerini etkili kılan şeyin işlem hızı olduğunu belirtmeliyim. Örneğin kriptografide kullanılan asal çarpanlarına ayırma yönteminin klasik bilgisayarlar düzeyinde 2n zaman alırken Peter Shor kuantum bilgisayarlar için yaklaşık olarak (log n) üssü 2 zaman aldığını göstermiştir. Bir başka örnek ise rastgele bir n uzunluğundaki listede bir eleman aramak klasik bilgisayarlarda en fazla…
İrem, Ankara’dan İstanbul’a yeni hızyuvarı teknolojisi sayesinde yarım saatte varmıştı. Üniversiteyi kazanınca Ankara’ya taşınmak zorunda kalmamıştı; iki şehirde de canının istediği gibi gezebiliyor, akşam eve varması zor olmuyordu. Eve vardığında aklında tek bir şey vardı: ‘Kuantum Medyum’dan geleceğini öğrenmek. Bunun için babasının aldığı yeni bilgisayarı kullanması gerekiyordu. Bugünlerde bu konuya kafayı takmıştı; babası bunu duyduğu andan beri ona çok sinirliydi, bu programı bir şarlatanlık olarak görüyordu. Bir noktada da haklıydı; teknoloji henüz geleceği görecek kadar gelişmemişti. İrem, babasından çizimini inceleyeceği bahanesiyle bilgisayarını aldı. İki katlı camı andıran bilgisayarı açtı ve başlat düğmesine bastığında klavye ve ekran ince mavi lazer ışık…
Spiker son dakika haberini sunmaktaydı: “Evet, bu sene 7. ‘si düzenlenen Quantum Zirvesi Tabby’ de gerçekleşiyor. Bu toplantı kritik bir önem taşıyor. Çünkü su kaynakları yüzünden son günlerde gerilimin çok yüksek olduğu iki ülke başbakanı da bugün burada olacak. Kulislerde konuşulan, bu iki ülke başbakanının bu zirveye katılmayacağıydı fakat demin de belirttiğimiz üzere, söylentilere göre Mira başbakanı bu konuda ısrarcı davranmış ve bütün ülke temsilcilerini katılım göstermeleri yönünde ikna etmiş. Bunlar tabii ki kesin bilgiler değil. Zirve bir saat içerisinde başlayacak, biz de ayrıntıları almak için, arkadaşlarımıza bağlanacağız.” Feza, alelacele hazırlanırken kahvesinin soğuduğunu farketti. İdareli kullanması gereken, evde kalan son…
2040’ta yirmi yaşıma girmiştim. IBM’nin 20 qubitlik kuantum bilgisayarını duyurmasından bir yıl; kuantum bilgisayarların yolunu açan Serge Haroche ve David J. Wineland’ın nobel fizik ödülü almasından sekiz yıl sonra doğmuşum. Çoğunluğu üniversiteden olan arkadaşlarımın katıldığı bir parti ile yeni yaş günümü kutlamıştım ve herkes çok eğlenmiş ancak ben kendimi fazla kaptıramamıştım. Aklımı geçen hafta yaptığım ve olumsuz geçen sunumumdan alamıyordum. Tüm gelecek planlarımı o sunuma bağlamıştım. Üniversite tercihimi kuantum kriptografi üzerine eğitim veren bir bölümden yana yapmış, kendimi kuantum hesaplama ve kriptografi üzerinde yetiştirmiştim. Hâlâ kullanımda olan eski nesil bilgisayarlarda işime yarayacak kadar da kod yazmayı öğrenmiştim. Tek hedefim ise…
Göbeklitepe’nin temel özelliklerini, buluntuların genel olarak ne anlama geldiğini, Göbeklitepe’yle ilgili safsataları, Göbeklitepe’nin tapınak olup olmadığını kısaca bu yazıda ele alacağım.…
