Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Sempozyumu, dün başladı. Bu yıl 6’ncısı düzenlenen EEBST 2019’un ilk günü, 2 davetli konuşmacının ve araştırmacılar ile öğrencilerin sunumlarıyla tamamlandı. 10-12 Temmuz tarihleri arasında devam edecek olan EEBST’de şu ana kadar 15 oturum yapıldı.
EEBST 2019’un davetli konuşmacıları arasında alanında önde gelen iki isim yer aldı; Almanya’daki Helmholtz Okyanus Araştırmaları Merkezi GEOMAR’dan Olivia Roth, erkek gebeliğin pipefish ve denizatı (syngnathids) içindeki evrimini inceliyor. İlk konuşmacılardan olan Roth, erkek gebeliğinin evrimsel incelemelerini paylaştı. Öğleden sonraki ilk oturumda ise İsviçre’nin Basel Üniversitesi Zooloji Enstitüsünde Zooloji ve Evrimsel Biyoloji profesörü Dieter Ebert, konukçu parazitinin ve konukçu-mutualist (karşılıkçılı) etkileşimlerin evrimi, genomiği ve ekolojisi üzerine çalışmalarından söz etti. Temelde Daphnia modelini ve parazitlerini kullanan, ev sahibi-patojen etkileşimi ve birlikte evrimi üzerine araştırmasıyla bilinen evrimsel ekolojist ve genetikçi olan Ebert, alanında önde gelen bilim insanları arasında adını duyurmuştur.
Türkiye ve yurtdışından birçok ekoloji ve evrimsel biyoloji alanlarında çalışan araştırmacının yer aldığı Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Sempozyumu’na, Singapur Ulusal Üniversitesi’nden moleküler biyoloji alanında doktora derecesi alan Gözde Çilingir; Berlin Doğa Tarihi Müzesi’nde evrimsel biyoloji alanında doktora sonrası araştırmacı olan Emrah Çoraman da katıldı.
EBST’lerin asıl amacı öğrencilerin motivasyonunu yükseltmek
Sempozyum sonunda, organizasyonun başkanlığını yürüten Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Su Ürünleri Mühendisliği Bölümü’nde yer alan Evrimsel Genetik Laboratuvarı’nda (eGL) araştırmalarını yürüten Doç. Dr. Emre Keskin, sempozyum hakkında Bilimma’ya konuştu. Doç. Dr. Keskin, uluslararası nitelikte olan sempozyumun asıl amacının Türkiye’de veya yurtdışında eğitimini sürdüren öğrencilerin alanında önde gelen bilim insanlarıyla bir araya getirilmesi olduğunu vurguladı. Emre Keskin açıklamalarını sürdürdü: “Bütün etkinliklerimizin masrafları dernek ve sponsorlar tarafından karşılanıyor, böylece öğrencilerin bu alanlardaki çalışmalarında motivasyonlarını yükseltmeye, uluslararası iletişim ağlarını artırmaya, alanın uzmanlarıyla tanışıp ileride onlarla beraber çalışma şanslarını yakalamaları için bir ortam hazırlamaya çalışıyoruz. Genel olarak EEBST’lerin, Türkiye’de bu alandaki açık ara en iyi etkinlik olduğunu düşünüyorum.”
Emre Keskin, açıklamalarının ilerleyen dakikalarında ilk günün konuşmacılarına değindi. Keskin, “Bugün iki davetli konuşmacımız vardı. Olivia Roth, Almanyadaki en önemli evrim ve ekoloji merkezi GEOMAR’da deniz canlılarında erkek hamileliğinin nasıl geliştiğini, neden bazı canlılarda erkeklerin hamilelik yaşadığını ve buna neden olan evrimsel mekanizmaları anlattı. Öğleden sonra konuşan ikinci davetlimiz ise Dieter Ebert ise dünyada Daphnia model organizmaları kullanarak evrimsel çalışmalarla ilgili yapılan araştırmalarda en önemli kişilerden biri.” dedi.
Evrim kitabının yazarı Futuyma EEBTS’de
Emre Keskin, öğrencilerin sunumlarının gizli jüriler tarafından değerlendirildiğini belirterek sözlerini sürdürdü: “Hem poster hem sözlü sunumlarla araştırmacılar ve öğrenci arkadaşlarımız sunumlar yaptı. Öğrencilerin sunumu gizli jüriler tarafından değerlendiriliyor. 3 günün sonunda da öğrencilere motive olması için en iyi sözlü sunum en iyi poster sunum ödülleri verilecek. Ayrıca dernek tarafından yılın en iyi makalesi, en iyi doktora tezi, yüksek lisans tezi gibi yine öğrencileri motive etmek için birçok aktivitemiz oluyor. Bilim dünyasında da sıkça rastlanan cinsiyet eşitsizliğine yönelik bir panelimiz olacak. Ayrıca tüm dünyada ders kitabı olarak okutulan “Evrim” kitabının yazarı
Douglas Joel Futuyma‘nın bir sunumu bulunuyor. Son gün ise 2 davetli konuşmacımız olacak; Laurent Duret ve Lucie Zinger. Türkiye’nin Antarktika seferlerine ilişkin de bir panelimiz olacak. Yani kısacası EEBST’ler bilim amaçlı ve öğrencilerimizin motivasyonu odaklı sempozyumlar.”
Son olarak ise Emre Keskin, sorumuz üzerine etkinliğe katılmak isteyenlerin halen başvuru yapabileceklerini söyledi. “İstedikleri zaman ister doğrudan buraya gelerek, ister internet üzerinden kayıt olabilirler” diyen Keskin, açıklamalarını, “Maddi olanağı olmayan öğrenciler için de EEBST düzenleme komitesi olarak elimizden geldiği kadar masraflarını karşılamaya çalışıyoruz. Hiçbir ticari amacımız yok.” cümleleriyle noktaladı.
Douglas Joel Futuyma, sunumunu bugün tamamladı ancak etkinlik tüm gün süreceği için tanışma şansınız devam ediyor. Tek yapmanız gereken Ankara Üniversitesi Tandoğan Yerleşkesi Eczacılık Fakültesi’ne giderek, etkinlik tamamlanmadan katılım yapmanız.
Çağatay Tavşanoğlu Ekoevo’yu anlattı
Sempozyumun ardından Hacettepe Üniversitesi, Biyoloji bölümü, Ekoloji anabilimdalında görevli Doç. Dr. Çağatay Tavşanoğlu ile bir görüşme yaparak, Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Derneği (Ekoevo) hakkında bilgi aldık. Tavşanoğlu, Ekoevo’nun akademik bir dernek olarak kurulduğunu belirterek, “Ekoevo, temel olarak Türkiye menşeili ama yurtdışında çalışan Türkiye kökenli birçok araştırmacıyı da içinde barındıran, Türkiye ve yurtdışında ekoloji ve evrimsel biyoloji alanlarında çalışanları bir araya getiren bir dernek. Asıl amacımız bu konuların Türkiye’de daha çok çalışılmasını sağlamak. Dolayısıyla da gelişmesine yönelik çalışmalar yapmaktayız. Üyelerimiz bu alanlarda çalışan bilim insanları ve bilim insanları adayları, yani öğrencilerdir. En büyük desteği öğrencilere vermeye çalışıyoruz.” dedi.
Ekoevo’ya üye olan öğrencilerin etkinliklere katılımlarının ücretsiz olduğunu söyleyen Tavşanoğlu, ifadelerine devam etti: “Öğrencilerin gelişimi için birçok çalıştaylar yapıyoruz. Ana amaç bu konuda yetişmiş insan sayısını artırmaktır. Tabi uzun vadede amaçlarımız da var. Yurtdışında çalışan genç araştırmacılarımız, doktora ve yüksek lisans öğrencilerimiz var. Onların tekrardan Türkiye’ye dönmesini ve öğrendiklerini burada paylaşabilmelerini, çalışmalarına burada devam etmelerini sağlamak için önayak olmak istiyoruz. Türkiye’de bu konularda verilen eğitimin gerek Milli Eğitim Bakanlığı düzeyinde, gerek üniversiteler düzeyinde gelişmesini sağlamak için de çalışmalar yapıyoruz.”
Genellikle en büyük etkinliklerin çalıştaylar olduğunu ifade eden Çağatay Tavşanoğlu, “Özellikle yöntemlere yönelik çalıştaylar düzenliyoruz. Çünkü Türkiye’de belki de en büyük eksikliklerden biri çalışmalarını dünya kalitesinde yöntemlerle yapabilmek. Bu en büyük engel olarak duruyordu. Ancak bu engeli birçok konuda kaldırdığımızı düşünüyoruz. Birçok spesifik yöntemlerle ilgili çalıştaylar yapıyoruz ve öğrencilerden çok başvuru geliyor. Seçim yapmakta zorlanıyoruz çünkü yalnızca 20-30 kişi seçilebiliyor. Bu yüzden de aynı çalıştaylar çeşitli seviyelerde tekrarlanıyor. Öğrencilerin bilimsel gelişmeleri için önlerini açmaya çabalıyoruz. Bugün de izlediğimiz sunumların birçoğunda bu dernek vasıtasıyla tanışmış araştırmacıların işbirlikleri sonucu makaleler yazıldığını ve sunumların çıktığını görüyoruz. Bizim için bu durum derneğin en güzel, en gurur verici sonuçlarından biri.” diyerek açıklamalarını bitirdi.
