Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi kasım ayında bilim tarihi, matematik tarihi ve psikoloji alanlarında üç yeni kitabı okuyucuyla buluşturdu. Bu kitaplar, “Higgs Kuvveti: Kozmik Simetri Nasıl Kırıldı?”, “Sıfır: Sayıların Kökenine Yolculuk” ve “Popüler Psikolojide 50 Büyük Mit: İnsan Davranışı Hakkındaki Yerleşik Yanılgıları Yıkmak”.
Teorik Fizikçi Nicholas Mee tarafından kaleme alınan ve Zeynep Alpar tarafından çevrilen “Higgs Kuvveti: Kozmik Simetri Nasıl Kırıldı?” başlıklı eser, maddenin temel bileşenlerinin ve onları birbirine bağlayan güçlerin hikâyesini anlatarak evrenin merkezinde yer alan simetriyi ve bu simetrinin kırılışına dair gizemi ele alıyor. Kitap üç kısımdan oluşuyor; ilk kısımda geniş tarihsel ve felsefi bağlam sunuluyor. İkinci kısımda, parçacık fiziğinde önemli olan kuvvetlerin her biri açıklanıyor. Son kısım, parçacıkların ve kuvvetlerin modern sentezini ve parçacık fiziği yapbozundaki eksik parçanın aranmasını ele alıyor.
Kitap, başlığına rağmen, Higgs parçacığına yönelik 50 yıllık arayışı özetlemekle kalmıyor, Michael Faraday’in elektrik ve manyetizma üzerine yaptığı araştırmalardan bu yana geçen 200 yılı inceleyerek, genel bir fizik tarihi bağlamına da oturtuyor. Bu tarihsel bakış açısı, doğal olarak Higgs’in keşfini daha anlaşılır ve ilginç kılıyor. Ayrıca, içinde bulunduğumuz yüzyılda büyük önem taşımasına rağmen, bugün bile çoğu okurun yeterince bilgi sahibi olmadığı kuantum mekaniğini anlaşılır biçimde tanıtıyor.
Sıfır: Sayıların Kökenine Yolculuk matematik tarihine ışık tutuyor
Amir D. Aczel’in “Sıfır: Sayıların Kökenine Yolculuk” başlıklı kitabını ise yine Zeynep Alpar dilimize kazandırdı. Amir Aczel kitabında, hayatı boyunca takıntılı bir biçimde ilgi duyduğu bu konuyu, yani sayıların gerçek kaynaklarının hikâyesini maceracı bir şekilde anlatıyor. Tozlu arşivlerde gizlenen metinleri tarayarak, farklı farklı hikâyeler anlatan sözde akademisyenlerin iddialarını karşılaştırarak ve nihayetinde kesin bir kanıt bulmak için Kamboçya’da bir ormanın derinliklerine dalarak, antik dünyanın bir resmini çiziyor.
“Bugün kullandığımız Hint-Avrupa rakamları nereden geldi?” sorusunun peşinden giden Aczel, matematik tarihinde daha önce ayak basılmamış diyarları keşfe çıkıyor. Bu yolculuk fiziken Hindistan’a, Tayland’a, Laos’a, Veitnam’a ve sonunda Kamboçya’nın derinliklerine uzanıyor. Kamboçya’da yedinci yüzyılda inşa edilmiş bir tapınağın aşınmış duvarında en eski “sıfır”ı, yani sayı sistemimizin kilit taşını keşfediyor. Aczel’in “sıfır”ın kaynağına yönelik arayışı, okura, matematik ve felsefe tarihine ilişkin derin düşüncelerle dolu bir metin sunuyor.
“Popüler Psikolojide 50 Büyük Mit” okura sunuldu
Scott O. Lilienfeld, Steven Jay Lynn, John Ruscio ve Barry L. Beyerstein tarafından yazılan ve Türkçe’ye Zehra Cunillera tarafından çevrilen “Popüler Psikolojide 50 Büyük Mit: İnsan Davranışı Hakkındaki Yerleşik Yanılgıları Yıkmak” başlıklı kitap ise psikoloji hakkında bilimle uyuşmayan yaygın inançları ortaya koyuyor; doğru gibi gelen birçok mite karşı kanıtlar sunuyor, insanların neden böyle yalan yanlış bilgilerin pençesine düştüğünü açıklıyor ve insan zihni ile davranışı hakkında bazılarımızı düş kırıklığına uğratacak ama gerçeğin masal kadar büyüleyici olabileceğini gösteren olguları sergiliyor. Psikolojiyle ilgili safsata bilgilere ve yanlış inanışlara toplu bir eleştiri getiren “Popüler Psikolojide 50 Büyük Mit” okuyucunun karşısına çıktı.
Kaynak;