The Royal Society B’de “Fosilleşmiş bir balık sürüsünden ortak davranış çıkarımı” başlığıyla yayımlanan makalenin araştırmacıları, balıkların en az 50 milyon yıl önce de sürü halinde hareket ettiklerini ortaya koydu.
Arizona Eyalet Üniversitesi ve Mizuta Anıt Müzesi Oishi Fosilleri Galerisi araştırmacıları, balıkların yırtıcılardan korunmak için birlik halinde yüzme davranışının en az 50 milyon yıl öncesine kadar gittiğini tespit etti. Japonya’daki Mizuta Anıt Müzesi Oishi Fosilleri Galerisi’ni ziyaret eden bilim insanları, Eosen Döneminden kalma, içinde fosiller bulunan bir taş levha fark etti. Araştırmacılar, levha üzerinde çalışmalar yaptı ve 259 adet fosilleşmiş balığın zaten tarihlenmiş olduğunu buldu. Ekip, bu fosilleşmiş balıkların, dağ göllerinde yaşayan Erismatopterus levatus olduğunu tespit etti. Balıkların yavru olduğunu belirleyen ekip, neden kısa süre yaşadıklarını tespit edemedi. Ancak ekip, balıkların bir çökme sonucunda öldüğünü tahmin ediyor.
Ekip, balıkların ölçülerini alarak bir bilgisayar simülasyonu yardımıyla bin farklı senaryo gerçekleştirdi. Balıklar, kuşlar ve haşaratlar üzerinde çalışan ekip, bu hayvanların iki temel kuralı benimsediğini keşfetti; yanındakinin alanını işgal etme ve grubun kalanının hareketlerini taklit et. Bulgular, Eosen Döneminden beri balıkların, yırtıcılardan korunmak için kitlesel davranışlar sergilediklerini gösteriyor.
Hayvan grupları tarafından yapılan ortak hareket, her bireyin komşularıyla olan etkileşimlerini yöneten basit kurallardan ortaya çıkabilir. Mevcut türler üzerindeki çalışmalar, bu tür kuralların nasıl eşgüdümlü grup davranışı sağladığını göstermiştir. Ancak bunların evrimsel kökenleri hakkında bilim insanları şimdiye dek çok az veri bulabilmiştir. Örneğin soyu tükenmiş olan grup halinde yaşayan organizmaların benzer kuralları kullanıp kullanmadığı hakkında çok az şey bilinmektedir.
Bilim insanları bu çalışmada, soyu tükenmiş balık Erismatopterus levatus‘un fosilleşmiş bir grubundaki koordineli kolektif hareketleri ve bunun altında yatan olası davranış kurallarını araştırdı. Sürü davranışının temel işlevlerinden biri, risk azaltmaktır. Yırtıcı hayvanlardan korunmak için, herhangi bir grup üyesini tek başına ya da grubun kenarında kalmaması için etkili bir kitlesel hareket gerekmektedir. Buna bağlı olarak, grup içindeki yoğunluk daha güvenli olan merkezi alanda daha yüksekken, yırtıcı hayvanların sıklıkla saldırdığı grup kenarında daha düşüktür.
Kolektif davranış araştırmasının önemli bir amacı, koordine kolektif harekete yol açan evrimsel süreci tanımlamaktır. Çünkü farklı ekolojik ve tarihsel koşullar altında farklı etkileşim kuralları seçilebilir. Bu amaçla, farklı türler tarafından benimsenen etkileşim kurallarının karşılaştırmalı analizi etkili bir yaklaşım olabilir.
Kaynaklar;