Arktik bölgede bile plastik parçacıkları tespit edildi.
Arktik (Kutup) bölgeden toplanan örneklerde, mikroskobik plastik parçacıkları bulundu. Plastik parçacıkların karla gökten düştüğü tahminler arasında. Bilim insanları, Kuzey Kutbu’nda litre başına 10 binden fazla plastik ve benzeri parçacığın tespit edildiğini açıkladı. Ayrıca örneklerde, lastik parçaları ve lifler de bulundu.
Arktik bölge, dünyanın en bozulmamış ortamlarından biri olarak gösteriliyor. Araştırma, Arktik bölgede bile olsak insanların mikro plastikleri soluyacağını gösteriyor. Daha fazla plastik tüketimine gerçekten ihtiyaç olup olmadığını bir kez daha düşünmemiz gerektiğini vurgulayan çalışma, Science Advances dergisinde yayımlandı.
Kardan örnekler topladılar
Araştırmacılar düşük teknolojili bir yöntem kullanarak -bir tatlı kaşığı ve bir şişe ile- Svalbard Adaları’ndan kar örnekleri topladı. Almanya Bremerhaven’de bulunan Alfred Wegener Enstitüsü‘ndeki laboratuvarda incelenen örneklerden bilim insanları, beklediklerinden çok daha fazla kirletici parçacık tespit etti.
Birçoğu o kadar küçüktü ki, nereden geldiklerini bulmak çok zordu. Çoğunluğun bitki selülozu ve hayvan kürkü gibi doğal malzemelerden oluştuğu ortaya çıktı. Ancak, lastik parçaları, cila, boya ve -muhtemelen sentetik- lif parçalarıyla birlikte plastik parçacıkları da vardı.
Araştırma ekibinin lideri Dr. Melanie Bergmann, BBC News’e konuştu: “Bir miktar kirlenme bulmayı bekledik ama bu kadar çok mikro plastik bulmak bizi şok etti. Karda bulunan mikroplastiğin çoğunluğunun havadan geldiği açıkça görülüyor.”
Mikroplastik, 5 mm’den daha küçük boyuttaki partiküllere denilir. Bergmann, insanlar üzerindeki potansiyel etkilerini ele alarak, “Plastiklerin insan sağlığına zararlı olup olmadığını bilmiyoruz. Ancak çevremize nasıl davrandığımıza daha iyi bakmamız gerekiyor.” dedi.
Bilim insanları ayrıca Almanya ve İsviçre’den toplanan karları da analiz etti. Almanya’nın bazı bölgelerinden alınan örnekler, Kuzey Kutbu’ndan daha yüksek konsantrasyonlar gösterdi.
Plastikler Kuzey Kutbu’na nasıl ulaşıyor?
Araştırmacılar, mikroplastiklerin rüzgarlarla havaya kalktığını ve ardından atmosfer boyunca uzun mesafeler taşındığını düşünüyor. Daha sonra ise parçacıklar, çökerek kar yoluyla atmosferden karaya düşüyor.
Nisan ayında Nature‘da yayımlanan bir çalışmada da bir ekip, mikroplastiklerin gökyüzünden diğer bir bozulmamış bölge olan Fransa Pireneleri’ne düştüğünü gösterdi. Araştırmacılar önceden Çin, İran ve Fransa’daki atmosferik serpinti içerisinde plastik buldu. Kirliliğin nereden geldiği konusunda belirsizlik sürüyor.
Kuzey Kutbu’nda bulunan çok fazla sayıdaki cilaya gelince, araştırmacılar, kontaminasyonun (kirliliğin) bir kısmının buzu ezen gemilerden geldiğini varsayıyor. Ancak rüzgar türbinlerinden çıkmış olabileceğini de tahmin ediyorlar. Lif parçaları ise, insanların giysilerinden gelmiş olabilir ama şu anda bunu söylemek için çok erken.
Plastik kullanımı tüm dünyayı etkiliyor
Ekip lideri Bergmann, plastik kullanımına dikkat çekti: “Şunu sormak zorundayız; Çok fazla plastik pakete ihtiyacımız var mı? Kullandığımız boyalardaki tüm polimerlere ihtiyacımız var mı? Farklı tasarlanmış araba lastikleri bulabilir miyiz? Bunlar önemli konular.”
Norveç Hava Araştırmaları Enstitüsü’nden Dr. Eldbjørg Sofie Heimstad, parçacık kirliliğinin bir kısmının bölgesel olduğunu ve bazılarının uzaktan sürüklendiğini söyledi. Heimstad, “Orada analiz ettiklerimizin ve ölçümlerin çoğunun Avrupa’dan, Asya’dan ve dünyanın her yerinden gelen uzun vadeli taşınımlı kirlilik olduğunu biliyoruz. Bu kimyasalların bazıları ekosistem için, canlı hayvanlar için tehdit edici özelliklere sahip.” dedi.
Çalışma, okyanustaki en yüksek plastik parçacık konsantrasyonlarının Kuzey Kutbu deniz buzunda bulunabileceğini gösterdi. Plastik atıklar Arktik sahillerine yüzlerce hatta binlerce kilometre sürüklenerek ulaşıyor.
Kaynak;
